Chương 7 - Cá Mặn Vương Phi Của Tiêu Thừa Cảnh

“Ồ?” — Vương Tế tửu cạnh vuốt râu dài, chậm rãi — “Nghe thế tử ở nơi trắc phi, tiến bộ rất nhanh?

Không học thánh hiền, chẳng luyện lễ nghi, Chỉ đùa, lại có thể mở ?”

Câu này, đao giấu trong lời.

Ý ngầm: ngươi theo lối tạp học, cũng xứng luận chuyện giáo hóa?

Ta hít sâu hơi. Liều mạng.

Cá mặn bị ép đường cùng… cũng nhảy tường!

“Tấu Tế tửu nhân,” — ta ngẩng đầu, cố gắng đối diện (dù chân còn run) —

“Thế tử niên kỷ còn , chưa .

Thánh hiền thư uyên áo, lễ nghĩa khuôn vàng, cưỡng ép nhồi nhét, Chẳng khác gì dội cả thùng nước lên chồi non, Không những vô ích, còn có hại.”

Ba nhân đồng thời nhíu mày.

“Vậy theo ý trắc phi,” — Trương Học sĩ cười lạnh — “Nên để mặc con nghịch ngợm, phung phí thời gian?”

“Không phải vậy.” — ta lấy cuốn sách vải sờn cũ, mở đặt trên án.

“Đạo , trọng ở chữ ‘thú’.

Hứng thú khơi nguồn, kim thạch cũng mở.”

Ta chỉ vào con kê lớn vẽ nguệch ngoạc, cạnh đó là chữ “kê” xiêu vẹo.

“Trong mắt thơ, gà là sinh vật quen thuộc trong viện, Tiếng gáy vang, lông cánh rực rỡ.

Trước nhận , nghe âm, sau đối chữ ‘kê’, Liên kết âm thanh – ảnh – chữ viết, Tự nhiên thâm nhập vào .

Còn hơn gấp trăm lần việc học thuộc ‘kê, tri thời súc dã’.”

Ta lại lật sang trang có kiến đang tha mảnh cơm, cạnh là hai chữ “đa”, “thiểu”.

“Ngắm kiến hợp sức tha lương, hỏi : kiến nhiều? Thức ít?

Kiến ít? Thức nhiều?

Khái niệm ‘nhiều – ít’, trong lúc mà lĩnh hội.

Đây chẳng phải đùa giỡn, Mà là khởi đầu của ‘cách vật tri’.”

Điện đường tĩnh mịch. Chỉ còn tiếng tim ta đập trống.

Ba nho, ánh mắt đều dừng lại trên quyển sách vải mộc mạc, xấu xí của ta.

Ánh mắt ban sơ vốn đầy khinh mạn, khinh thường, Lại dần dần… hóa thành trầm ngưng?

Lý Thái phó cầm quyển bố thư, Ngón tay khô gầy vuốt qua những vẽ và chữ viết thơ kia.

“Đây là… vật thế tử từng học?”

“Vâng.” — ta khẽ đầu — “Thuở đầu, thế tử cũng chỉ vẽ loạn, xé giấy.

Song vật thân cận nhập môn, giản vào phức, mà thông ý, theo thứ tự.

nay, thường chữ nhận trăm chữ trở lên, đạo lý đời thường cũng hiểu được phần nào.”

Vương Tế tửu trầm ngâm: “Không dạy 《Tam tự kinh》, 《Thiên tự văn》 ư?”

“Có dạy.” — ta đáp — “ chẳng đọc rập khuôn. Thế tử hiếu động, khó ngồi yên.

Thiếp đem văn nghĩa dung nhập vào trò : Dựng cát làm núi, chỉ dạy chữ ‘sơn’; Gom nước thành ao, chỉ dạy ‘thuỷ’;

Diễn kịch ‘Dung tứ tuế, năng nhượng lê’, dạy đạo khiêm nhường. Sách là vật chết, người là vật sống.”

Trương Học sĩ nhíu mày cũng dãn đôi phần: “Là ‘tùy tài thi giáo’?”

“Chính thị!” — ta vội vàng theo — “ thiên tính chẳng đồng.

Thế tử hiếu động, ham tò mò, nếu ép vào thư án, chỉ khiến phản nghịch.

theo bản tính, dẫn dắt hứng thú, gieo mầm tri thức trong trò .

Đợi khi trưởng thành, căn cơ vững, Lại truyền đạo Thánh hiền, ắt hiệu quả gấp bội, nước đẩy thuyền.”

Ta mạch, Miệng khô lưỡi khát, Sau lưng ướt đẫm.

Điện đường lại lặng ngắt.

Ba nhân trao đổi ánh mắt cùng nhau.

Trong đó chẳng còn khước ban sơ, Mà có thêm thẩm xét, suy tư, thậm chí… thoáng tia… đồng tình?

Lý Thái phó buông bố thư, thở dài hơi.

Nhìn ta, trong mắt mang chút ôn hòa.

“Lời Thẩm trắc phi, tuy mộc mạc đơn sơ, Song… trúng vào trọng thời cuộc.”

“ , quả chẳng thể nóng lòng bứt mầm, Nên vững gốc, dưỡng hứng thú trước .”

Vương Tế tửu cũng vuốt râu đầu:

“Dạy trong vui, theo tính… phu thấy khí tượng thế tử dạo gần đây, đích thực khác xưa.

Hoạt bát mà chẳng mất thông tuệ hồn nhiên mà dần hiểu chuyện.

Phương pháp này… có lẽ nên thử nghiệm nhiều hơn.”

Trương Học sĩ không lên tiếng, sắc diện cũng hòa hoãn không ít.

khỏi tả điện Văn Hoa. Nắng đầu hạ chiếu rọi trên thân. Ấm áp vô cùng.

Ta lại cảm giác vừa nước lôi lên, Hai chân mềm nhũn.

Trên xe ngựa hồi vương phủ, Ta dựa vào vách xe, nhắm mắt.

Trong đầu vẫn hiện lên ánh mắt sâu thẳm khó dò của ba nhân kia.

Trời ta làm sao mà sống sót rời khỏi đó.

Về tiểu viện cá mặn, Minh quả pháo bắn tới.

“Nương nương!”

ôm chặt lấy chân ta, ngẩng khuôn mặt : “Hoàng … hung dữ sao?”

Ta ngẩn .

Sao ta đi gặp hoàng đế?

Trương mụ mụ cười đáp: “Người vừa vào cung, thế tử liền bồn chồn chẳng yên, Cứ lẩm bẩm ‘nương nương sợ sệt’, lại nơi hoàng có ‘mấy gia hung dữ’…”

Lòng ta chợt ấm. Ngồi xuống, véo má mềm mềm.

“Không sợ. Các gia ấy… hết hung rồi.”

“Thật sao?”

“Thật.” — ta bế lên, chỉ vào cây thạch lựu trong viện đang kết trái non.

“Ngươi xem, lúc lựu hoa, đỏ rực góc trời, đẹp không?”

“Đẹp ạ!” — Minh đầu lia lịa.

“ giờ kết quả, xanh lè, cứng ngắc, xấu xí đúng không?”

Minh nhíu mày nhìn trái xanh đầu.

“ mùa thu,” — ta mỉm cười — “Nó sẽ đỏ au, ngọt ngào, trong toàn là hạt ngọc.”

“Các gia cũng cây thạch lựu.

Trong đầu chứa đầy học vấn, lúc đầu trông nghiêm khắc, khó gần.

nếu ta chịu hiểu, sẽ phát hiện trong toàn là… báu vật ngọt lành.”

Minh ngơ ngác chớp mắt.

“Báu vật?”

“Ừ, báu vật.” — ta hôn nhẹ lên trán .

Phong ba “giảng bài tại Văn Hoa điện”, Không ngờ lại truyền theo cách quỷ dị thế.

Nghe đâu… Ba nho sau khi hồi phủ, Đóng cửa nghiên cứu mấy ngày.

Rồi thì…