Chương 1

1985, tôi mười ba tuổi, trong nhà xảy một chuyện lớn, là cô ruột tôi, người từng ngồi tù nay được thả về.

Ba tôi dứt lời bảo đón cô ấy về nhà, cả như bùng nổ.

Trưởng thôn tới nhà khuyên can:

“Thằng Tường à, mình chưa từng có ai ngồi tù. Mày mà đón về, tiếng xấu lan khắp nơi, ảnh hưởng cả đấy.”

Bà nội thì từ nhà bác cả chửi một mạch tới cửa:

“Con ranh xui xẻo xưa bỏ trốn hôn sự, đúng nên để c.h.ế.t quách ngoài kia! Mày lo việc đồng làm gì? Tiền có dư thì lo báo hiếu cha chứ đừng rước tai họa về nhà!”

Ngay cả tôi đập đũa, quát lớn ba:

“ Tường, nếu đưa con nhỏ về, tôi coi như xong!”

Chỉ có bí thư chi bộ lén dúi ba tôi đồng:

“Con bé Mai tội lắm. Trong nhà chỉ mình nhớ đến . Cầm lấy, đưa ăn cái gì ngon ngon.”

Tôi trốn trong bếp, nhìn cảnh nhà ầm ĩ hỗn loạn, trong lòng chỉ mong ba đổi ý.

Nhưng cuối cùng, ông vẫn mang một miếng đậu hũ, rảo bước khỏi nhà.

lau nước mắt mắng chửi, thu dọn đồ đạc, trai tôi là Dược, trở về nhà bà ngoại.

Trước khi đi, bà dặn tôi:

“Ở lại canh chừng ba mày tao. Cái thứ đàn bà mà ăn một hạt cơm nhà , tao về tính sổ mày trước.”

Tôi chỉ biết lí nhí gật đầu. Thừa hiểu lý do bà không dẫn tôi là vì nếu mang hai đứa về ăn cơm, sắc mợ cả chắc chắn càng khó coi.

Cả nhà trống huơ trống hoác, tôi chỉ nấu chút cháo cầm hơi, ăn qua loa cầm chổi quét sân từ trưa đến trời tối.

Mãi đến lúc ấy, ba mới về một người phụ nữ xa lạ, lại có nét quen quen.

Chính là cô ruột tôi, Mai.

Lần cuối cùng nghe đến tên cô là hai trước, khi có người đến báo tin cô phải đi tù, hỏi xem trong nhà có ai đến thăm không.

Cô mặc chiếc áo sơ mi đỏ rực, tóc uốn xoăn vén gọn sau tai, trông đẹp nổi bật, hoàn toàn khác biệt những người phụ nữ nhà quê xám xịt trong .

Nhưng sắc cô rất lạnh, ánh mắt đầy khó chịu. Cô đảo một vòng khắp nhà lẩm bẩm:

“Cái nhà tranh nát bét , đến lớp ngói không lợp nổi. Tường, sống gì mà kém cỏi quá vậy.”

Chửi xong, cô sang nhìn tôi:

“Cháu là Tiểu Tuyết à? trai cháu đâu?”

Ba tôi chen vào:

“Gọi họ đi con. Cô con mua bánh nhân thịt về, đem hâm lại chia ăn.”

Tôi nhìn ông một cái, lí nhí nói:

“ về nhà bà ngoại ạ…”

Sắc ba lập tức sụp xuống, ông do dự lấy một cái bánh từ trong túi:

“Vậy con hâm một cái ăn trước đi, lại để dành . Mai ba qua đón hai con về.”

Không ngờ cô tôi thò tay rút luôn ba cái bánh, giọng gắt:

[ – .]

“ Tường, có não không đấy? Con bé mười ba mười bốn tuổi, đang tuổi ăn tuổi lớn, một cái bánh đói c.h.ế.t à? Bánh tôi mua, tưởng mình có quyền quyết định chắc?”

Tôi vốn dễ xúc động, chỉ vì cái bánh thịt ấy… tôi lập tức quý mến cô tôi ngay.

Tôi lại càng quý cô hơn khi cô chia tôi tới ba cái bánh .

…

Cô ngủ đến lúc trời lên cao mới dậy, ba tôi chẳng gọi, chỉ dặn tôi trông chừng cô lật đật đi sang nhà bà ngoại.

Sau khi thức dậy, câu đầu tiên cô hỏi tôi là:

“Giờ sao chưa đi học?”

Tôi gãi đầu, lí nhí đáp:

“ ngoái con học xong tiểu học, không học tiếp nữa.”

Cô lại hỏi: “Thế con có học tiếp không?”

Tôi lắc đầu:

“Con học dở lắm, không học nữa. Sang định ba lên xưởng gạch làm phụ việc.”

Học phí cấp hai một kỳ mất đồng, bằng nửa tháng lương của ba tôi ở lò gạch. Trong , con gái thường không được học cấp hai.

Cô không nói thêm lời nào nữa, chỉ ăn cháo ăn hết hai cái bánh . Đúng lúc , ba tôi ủ rũ về, không có và trai đi cùng.

Cô nuốt miếng cuối cùng, lau miệng nói tỉnh rụi:

“Không về thì thôi. Tôi có cách khiến bà ta phải van xin lại để về.”

Sau chỉ vào tôi:

“Con bé mấy hôm tới tôi. Tôi ngoài.”

Ba tôi trừng mắt:

“ mới tù, đừng suốt ngày làm chuyện bậy bạ nữa, hôm nay kéo cả con nít sao.”

Cô trừng lại:

“ vợ mình về không? thì ngậm miệng lại.”

Ba tôi , nên đã cô đã tôi đi thật.

Cô chọn một cái sọt rỗng có nắp trong nhà, tôi đi bộ rất xa, đến bến xe buýt trên trấn.

Tôi vẫn nhớ chiếc xe hôm ấy vỏ màu xanh trắng, thân dài thườn thượt.

Trước kia tôi chỉ biết đứng nhìn thèm thuồng, hôm ấy mới lần đầu được lên xe. Một vé hai hào, có tổng cộng 26 chỗ ngồi.

Hai hào là bằng nửa cân thịt heo, nên xe chẳng đông lắm. Chúng tôi chọn được hai chỗ cạnh nhau, cô bảo tôi ngồi sát cửa sổ.

Cô nói:

“Dọc đường nhớ nhìn kỹ, không được ngủ. Về cô kiểm tra.”

Không cần cô dặn, tôi chẳng buồn ngủ. Thành phố mà! Tôi chưa từng đến. Ngay cả thị trấn , tôi chỉ ghé vài lần vào dịp Tết.

Con đường đất vàng xỉn dần dần chuyển thành nhựa bằng phẳng.

Xe cộ trên đường nhiều hơn, hai bên là những tòa nhà cao tầng, giống hệt như trong sách ngữ văn.