Chương 4

8.

Trời dần ấm lên, ta liền tranh thủ thời gian ra đồng thu dọn mẫu .

Lúc cuốc đất, trong đầu nghĩ mãi: ngoài lúa thóc rau củ để ăn, liệu có thể thêm vừa dễ chăm, lại có thể bán lấy tiền?

Vừa nghĩ đến , ta bỗng nhớ cảnh Tiểu Nhụy buổi sáng còn ngồi dưới hiên gặm mè giòn rụm. Ta liền đập đùi đánh “bốp” một cái — đúng rồi, có thể mè mà!

Mè tuy không phải loại lương thực có sản lượng cao như lúa hay ngô, nhưng xưa nay vật hiếm thì quý.

Mà mè lại có nhiều công dụng: làm mè, ngọt da giòn, thậm chí ép lấy dầu thơm, món nào cũng cần dùng đến.

Chỉ tiếc, nhà ta không nhiều, đem tất cả đi mè, chẳng may thất bát thì e rằng cả nhà không đủ gạo ăn.

Cha chồng ta ngày trước làm nghề chở hàng đường thủy, rong ruổi khắp nơi. Giờ tuổi cao sức yếu, chẳng còn làm được , chỉ mong con cháu thành gia lập thất, an hưởng tuổi già.

Trong nhà, nhị phòng là sung túc nhất. Nhị ca có thủ, năm vô tình bắt được một bọn đạo tặc giao nộp cho quan phủ, chẳng ngờ nhờ vậy mà được phong làm bổ đầu, từ chính thức có một chân ăn lương nhà nước.

Kim Ngọc tuy có chanh chua nhưng lại tháo vát chịu thương, trước khi sinh con, tay chân chưa từng nhàn rỗi. Mùa hạ đan chiếu cỏ, mùa đông khâu đế giày, tích tiểu thành đại, đến giờ cũng đã đủ sức dựng lên một căn nhà mới.

So ra, nhà lão Tam thì có phần thua kém.

Tam lang theo một lão thợ săn học được bản lĩnh săn bắn, nhưng người lại biếng nhác, hè thì kêu muỗi đốt nhiều, đông thì ngại tuyết núi che lối, chỉ khi nào nổi hứng mới vác cung vào rừng vài bận. Thi thoảng bắt được con thỏ rừng, gà rừng, thì đều cùng Tiểu Nhụy đem ra cải thiện bữa ăn.

Hai người họ còn mượn nước nhà nhị ca để canh tác, cũng không phải lấy không, mỗi năm thu hoạch xong sẽ nộp lại năm đấu gạo bột, hai vợ chồng dựa vào cũng đủ nuôi miệng, ngày ngày cũng coi như tạm ổn.

Ta xoay chuyển trong đầu một vòng, lập nghĩ đến Tiểu Nhụy — có thể kéo nàng cùng làm!

Nói chưa xong câu, nàng đã xua tay từ chối:

“Đại tẩu à, muội không muốn tự làm khổ đâu. Cuộc sống bây giờ muội thấy rất ổn rồi.”

Ta liền khuyên nhủ hết lời:

“Nhà có mười mẫu đất, lấy một nửa lương thực, nửa còn lại mè, ta với muội cùng nhau chăm sóc, đến mùa bán ra chia đều. Như vậy không ổn ?”

“Đến khi muốn ăn bao nhiêu mè thì ăn bấy nhiêu, chẳng lẽ muội không động lòng?”

“Vài năm nữa, tích cóp được bạc, ta với muội cũng xây được căn nhà mới mà dọn ra ở riêng — có người đàn bà nào lại không mơ có được mái nhà riêng cho chính ?”

Có lẽ câu nói cuối cùng ta đã thật sự chạm vào lòng nàng.

một đêm, sáng sớm sau, Tiểu Nhụy đến tìm ta, ánh mắt long lanh:

“Đại tẩu, làm thì làm! Không cần tranh bao, nhưng nhất định phải tranh lấy một hơi thở khí phách!”

Ta kể lại chuyện này với Lục , chàng cũng rất ủng hộ.

“Nàng yên tâm mà gieo . Dù có mất mùa, hay lỗ vốn, cũng chỉ là chuyện một năm. Cùng lắm thì sang năm không nữa là được.”

“Chỉ là nàng phải gánh nhiều việc, đất đai không ít, chắc chắn sẽ cực nhọc. Đến khi nào gieo giống hay thu hoạch, ta sẽ về giúp một tay.”

Ta mỉm cười:

“Chàng chịu để ta ‘làm loạn’ như vậy, lòng ta đã thấy đủ đầy lắm rồi. Việc ngoài ta quen rồi, chẳng sợ chi!”

Dưới ánh đèn leo lét, bóng hai người ta hoà quyện vào nhau, mờ mờ ảo ảo trên vách tường.

Hắn thổi tắt đèn, xoay người lại gần.

“Không mệt ?”

Ta chôn đầu trong ngực hắn, khẽ nói:

“Thấy chàng rồi, là chẳng còn mệt nữa.”

9.

Ngày nào ta Tiểu Nhụy cũng cùng nhau ra đồng, cuốc đất, nhổ cỏ, gom hết gốc rạ vụ trước. Mới làm được một chặp, nàng đã kêu trời than đất, ưỡn người ngồi bệt luôn lên bờ :

“Tay ta bị rách rồi này!”

“Ráng lên, đào thêm ba luống nữa rồi nghỉ!” — ta không ngẩng đầu, chỉ đáp lại đều đều.

“Nói nghe hay lắm! tẩu cũng bảo ‘ba luống nữa nghỉ’, rồi chúng ta làm đến tận lúc trời lặn!”

Ta cúi đầu nhìn chỗ xước nhỏ nơi mu bàn tay nàng, chẳng bằng một đốt ngón tay:

“Ồ! May mà phát hiện kịp lúc, không thì chốc nữa là nó lành mất rồi!”

Nàng không , trái lại lập bật dậy, cầm lấy cuốc giơ lên hô vang, vừa đào vừa hô như đánh trống trận:

“Vì mè!”

“Vì căn nhà mới!”

“Còn nửa khoảnh nữa! Xong là về nghỉ!”

Tiểu Nhụy cắm đầu làm việc, không còn kêu đau kêu mệt nữa. Đến khi hoàn tất, nàng lôi từ trong ngực áo ra một nắm mơ vàng óng đưa cho ta:

“Trên đường tới đây ta hái được . Ban đầu tính để lúc nào trốn việc sẽ ăn đỡ khát, ai ngờ bị tẩu ép làm tới tấp không ngừng tay. Chu Chí Nhân* chắc cũng không bóc lột bằng tẩu đâu!”

(*) Chu Chí Nhân (周扒皮): cách gọi hài hước để ví người quản lý bóc lột tàn nhẫn, thường xuất hiện trong văn học Trung Hoa dân gian.

Vừa tiết Tiểu Mãn, là đến vụ xuân canh tác. , Lục cùng Tam lang cố ý gác việc lại vài ngày, cùng ta Tiểu Nhụy ra đồng gieo .

Khi gió hè bắt đầu phả vào những luồng hơi dính nhớp, mảnh đồng kia cũng đã rực rỡ một màu xanh, mè vươn cao tầng tầng lớp lớp. Ta Tiểu Nhụy mỗi ngày đều ra dăm ba lượt, xới đất, nhổ cỏ, tỉ mỉ chăm bón như nuôi nấng một đứa trẻ.

Vậy mà khi ra đến , trước mắt là một cảnh tượng như sét đánh ngang tai: cả đám mè bị nhổ trụi gốc, những đóa hoa nhỏ xíu vừa nhú ra đã bị nắng chói chang thiêu úa, xụi lơ khắp đất.

Trong đầu ta như có tiếng nổ “ầm” một cái. Rõ ràng khi ta còn ghé , mọi vẫn đang tốt đẹp như thường, chỉ một đêm đã ra nông nỗi này?

Thúc Triệu chăn dê vừa đi ngang , tiện miệng nói:

“Sáng nay ta gặp cha , ông bảo đi nhổ cỏ giúp mè. Ai dè… lại làm ra chuyện không có thiên lý thế này!”

Tim như bị bóp nghẹn. Ta tốc quay về nhà mẹ đẻ, muốn hỏi cho ra nhẽ.

Cha ta đứng giữa sân, sắc ngang ngược:

“Phải, là ta nhổ ! muốn làm thì làm đi!”

Cha ta hùng hổ vênh váo:

“Có bản lĩnh thì đi cáo quan đi! Ta xem thử có ai dám quản chuyện nhà người khác! Đất con gái ta, chẳng lẽ ta lại không được động đến?”

Ta nghẹn ngào, vừa đau vừa giận:

“Đây không chỉ là một con, mà còn có cả tâm huyết lão Tam Tiểu Nhụy. Vì cha mẹ lại không thể thấy con sống tốt mà yên lòng? Vì phải ra tay hủy hoại?”

Mẹ ta nhún vai, lạnh lùng nói:

“Thế thì con đi mà bồi thường cho họ.”

Ta bừng tỉnh — thì ra tất cả là vì chuyện lần trước ta không đưa bạc. Cha mẹ mang lòng oán hận, nên khi bản không được ăn, liền muốn đập nát cả bát cơm con cái.

Lúc , Lục sải bước tiến lên, túm lấy cổ áo đệ ta, giọng lạnh như băng:

“Cha mẹ là bậc trưởng bối, nuôi dưỡng Oánh nhi ta không thể ra tay. Nhưng chuyện này khởi nguồn từ , nay ta phải dạy cho một trận nhớ đời.”

Mẹ ta ngồi sụp xuống đất, gào khóc trời long đất lở, miệng mắng ta:

“Con gái gả ra ngoài là nước đổ đi, chỉ bênh người ngoài!”

Cha ta giận đến đỏ , vơ lấy gậy gộc định xông vào. Nhưng Lục chẳng hề tỏ ra sợ hãi, mắt rực lửa:

“ cha mẹ dám tiến thêm một bước, ta sẽ đánh chết hắn! Cùng lắm, chúng ta cùng đoạn tuyệt, ai sống ai chết cũng chẳng cần giữ!”

Một trận như vậy, ta nhà mẹ đẻ xa cách, tình vốn đã mỏng, giờ lại nhạt như sương khói.

Trên đường về, Lục khẽ nắm tay ta, nhẹ nhàng an ủi:

“Không đâu, chúng ta coi như năm nay mất mùa, lỗ một vụ mà thôi. Chúng ta bỏ ra bạc bồi cho lão Tam Tiểu Nhụy, nàng đừng vì chuyện này mà làm khổ .”

10.

Tối , Lục nói với ta, chàng đã nhận một việc lớn, e rằng lần này phải đi rất lâu mới có thể về.

Trong triều, tướng quân Bùi thị đang tuyển chọn tinh binh, cần gấp một lượng lớn binh khí áo giáp, bèn ban bố cáo thị khắp phố chợ, hứa thưởng ngàn lượng vàng để tìm thợ rèn tay nghề cao.

Tuy phần thưởng hấp dẫn, nhưng người dám ứng tuyển lại hiếm hoi.

Xóm làng râm ran bàn tán — làm việc trước quan quý triều đình, chỉ cần sơ suất là mất mạng như chơi. Đợt trước có hơn ba mươi thợ rèn đi ứng thí, kẻ thì kiệt sức chết trước lò lửa, kẻ thì lỡ tiến độ mà bị hỏi tội xử trảm, có người chẳng may rơi vào lò nung, cháy thành tro — số về còn sống chẳng ai.

Ta cảm thấy chuyện này vô cùng không ổn, định khuyên can, nhưng Lục đã nhìn thấu tâm tư trong mắt ta, khẽ nói:

“Oánh nhi, ta nàng lo cho ta. Nhưng làm nam nhi, có những việc không thể trốn tránh cả đời.”

“ chỉ là lúc rảnh mà rèn sẵn binh khí, lo xa thủ bị, ta tất sẽ cẩn thận giữ , kiếm lấy thưởng mà an toàn về.”

“Nhưng triều đình quả thực có động tĩnh, thật sự sắp có chuyện binh đao, thì nhà ta con trai đông, sớm muộn cũng phải ra chiến trường.”

“Ta đã bàn với nhà nhị ca, chuyện dựng nhà tạm gác lại. Giờ quan trọng là giữ lấy số bạc trong tay, gom thêm lương thực. Ta vào quân doanh còn có thể theo dõi tin , có khác lạ sẽ lập gửi thư báo về. Giữ lấy tính mạng cho cả nhà lớn nhỏ, chuyến này… ta nhất định phải đi.”

Ta thấy chàng đã quyết, khuyên cũng chẳng ích , chỉ còn nhét vào tay nải chàng hết này đến kia.

Chẳng chốc, ngày khởi hành cũng tới.

Trời còn chưa sáng hẳn, không ống khói nhà ai đã bốc lên một làn khói xanh lượn lờ, nghiêng ngả như thể có ai cầm thanh củi nóng chọc một vệt dài vào trời sớm.

Cổ họng ta nghẹn đắng, chẳng thốt nổi câu nào gọi là lời tiễn biệt. Cố gắng hết sức cũng chỉ vắt ra được một nụ cười khô khốc, để bản trông không quá bi thương.

“Ăn no, uống đủ, ta sẽ đợi chàng về.”

Dưới tán dương to trước cổng, ngựa quan sai hừ mũi liên hồi giục giã. Hắn chỉ nhẹ nhàng cúi đầu, khẽ đặt lên trán ta một nụ hôn, rồi khẽ đáp: “Được.”

Chờ đến khi bóng dáng xe ngựa mờ khuất, giọt nước mắt đầu tiên mới lặng lẽ lăn xuống má.

Chàng vừa khuất bóng, nỗi nhớ đã như cỏ dại mọc tràn, cắt dài, nén lại lan rộng.

Tính tới tháng sáu, ngày tám, nhị ca mang về tin — có lẽ sẽ không xảy ra binh đao nữa. Thánh thượng phong cho công chúa nữ tước hiệu “An Ninh”, gả về Bắc Cương cho Khả Hãn Hồ bộ, đổi lấy năm năm yên ổn nơi biên giới.

Tin này chẳng khiến lòng ta dịu đi, trái lại, như dầu đổ vào lửa — thiêu đốt nỗi chờ mong đến quặn thắt.

đã không có chiến tranh… thì Lục , chàng có thể về sớm hơn chăng?

Ta cắn răng chờ đợi, mãi đến gần tròn một năm, mới nhận được lá thư nhà đầu tiên chàng.

Chữ viết vẫn cứng cáp như người, ngắn gọn như cách hắn hay nói:

“Vạn sự bình an, chớ nhớ mong.”

Ta đem chữ lật lại, đọc đi đọc lại không bao nhiêu lần, ngay cả lúc ngủ cũng ôm chặt trong lòng.

chàng chẳng chịu viết thêm đôi câu, để ta chàng ăn có ngon không, sống có yên không?

Cái tính chàng … như khúc gỗ, chẳng có bị ai ức hiếp chăng. Lúc làm việc có để ý giữ gìn không? Lỡ có vết thương nào, có ai giúp chàng xoa thuốc?

Nỗi lo lắng như giọt nước ngấm đá, ngày ngày mài mòn lòng dạ.