1

1.

Từ lúc còn nhớ được mọi thứ, tôi đã sống cùng bà nội.

Nhà bà là căn nhà cấp bốn nhỏ, mấy gian phòng gọn gàng, sân trồng vài chậu hoa, phần còn lại để trồng rau quả theo mùa, hành tỏi gừng, phía sau nuôi ít gà vịt.

Ngoài chuồng gà, bà không trồng lúa như người khác, mà tận dụng cả ruộng để trồng rau.

Mỗi lần đi chợ, bà chất đầy rau lên chiếc xe ba bánh cũ kỹ, chở tôi theo.

Tôi ngồi ngoan một bên, chờ bà bán xong rau, rồi được ăn món thịt thơm phức, được mua quần áo mới, đôi dép mới.

Bà thường ôm tôi thủ thỉ:

“Đợi cháu bà hơn , đi học nhé.”

Bà có bốn người con trai, ba người con gái — nhưng cũng “bận”.

Cả năm thấy về mấy lần, Tết đến cũng chỉ có tôi và bà.

Nhưng tôi lại thích Tết lắm.

Tết bà mua nhiều đồ ngon, dẫn tôi đi chúc Tết, được lì xì .

Tôi không thích đến nhà ba , càng không thích về nhà mấy , chú dì.

Chị em họ thì véo tôi, đuổi tôi ra khỏi phòng, tôi không thuộc về nơi đó.

Người thì gọi tôi là “con ăn xin”, “chó hoang không nuôi”.

Tôi không dám kể với bà.

Nhưng bà biết.

Bà nổi giận, bắt họ xin lỗi tôi.

Thế nhưng…

Họ đâu chỉ chửi tôi.

Họ còn mắng bà là “già rồi còn rảnh chuyện”, “nuôi cái đứa nợ nần”, còn doạ:

“Nếu bà còn nuôi nó, sau này khỏi mong bọn con phụng dưỡng.”

Trên đường về, tôi ôm bà, khóc nức nở, cầu xin bà đừng tôi về .

Bà vỗ về tôi, dịu dàng nói:

“Cháu bà phải học giỏi nhé.”

Tôi siết chặt bà, hứa:

“Sau này con nuôi bà.”

Từ lần đó, cả năm cũng trong nhà về lại.

Bà vẫn vui vẻ mỗi đưa tôi đi học mẫu giáo.

Sáng sớm tranh thủ bán ít rau trước cổng trường, rau của bà bán rất nhanh, rồi lại về nấu bữa cơm ngon cho tôi, mua cho tôi bộ váy đẹp.

Tôi học đọc, học thuộc thơ, Tam Tự Kinh, Bách Gia Tính — bà luôn cười tít mắt, vỗ tay khen tôi.

hơn , tôi phụ bà trồng rau, đi bán, học tính tiền.

Lên lớp Ba, cô út quay về.

Vừa mở miệng đã đòi mượn tiền bà.

“Không có.” — bà đáp.

“! nào cũng bán rau, nuôi gà vịt, sao mà không có? Con chỉ mượn, có phải không trả đâu, sao mà ác vậy? là ruột của con mà!”

Bà nhìn cô, không đáp.

Cô kéo tôi đang nép bên cửa ra, tru tréo:

“Cũng tại mày! Đồ sao chổi ăn hại!” — vừa chửi vừa đánh.

Bà giận run, t á/t cô một cái:

“Mày có nuôi tao được nào đâu, còn đòi hỏi gì!”

Cô út vừa khóc vừa dằn mặt:

“Sau này có ch .t, con cũng không về.”

Bà chỉ nhàn nhạt đáp:

“Chết sống gì mày cũng có về đâu.”

Sau đó ba tôi về.

Cũng lại một điệp khúc cũ:

“Nhà còn ba đứa nhỏ, không có chỗ ngủ, cũng không đủ tiền nuôi…”

Bà không để họ nói :

“Nó theo hộ khẩu của tôi, không cần các người lo. Tôi không giao nó cho mấy người hành hạ.”

Ba tôi cười gượng, tay không quay về.

Trước đi còn muốn bắt con gà trống về thịt.

Bà giơ gậy lên đuổi:

“Láo! Còn muốn ăn gà của bà?”

Họ mắng chửi rồi bỏ đi.

Bà ngồi lặng một hồi lâu.

Sau đó bắt một con gà trống, nửa đem kho, nửa đem hầm.

cái đùi gà đều cho tôi.

Tôi gắp lại một cái cho bà.

Bà cười, xé một nửa đưa tôi.

Tôi cũng xé một nửa cái của , đút bà.

Vậy là tôi vừa được ăn đùi kho, vừa được ăn đùi hầm.

Cũng là lần đầu tôi thấy bà cười mà ánh mắt đỏ hoe.

2.

Lên lớp Sáu, bà bị ố/m nặng.

Người sốt cao, mê man bất tỉnh.

Tôi gọi cho ba , chú , cô dì…

cũng “bận”, bà cứ nằm nhà nghỉ, đi bệnh viện gì — phí tiền.

Tôi đành chạy sang nhờ chú hàng xóm, cùng đưa bà đi viện.

sĩ :

“May mà đến kịp, chậm … hậu quả khó lường.”

Nghe vậy tôi sợ đến run rẩy.

Tôi không dám tưởng tượng nếu chậm một .

Sau lần đó, bà nằm liệt mấy tháng.

Chỉ có hàng xóm sang thăm.

Còn con cháu ruột thịt thì quay lại.

Bà thường ngồi lặng xem ti vi.

Tôi hết việc nhà, học bài, còn tranh thủ vườn.

Bà nhìn tôi trồng rau, nhổ cỏ, gặt hái, tự hào xoa đầu:

“Cháu bà giỏi quá.”

“Cháu ngoan thế này, đúng là phúc của bà.”

Nhưng nụ cười ấy giữ được lâu.

Tôi biết — tiền tiết của bà, gần như tiêu hết cho đợt chữa bệnh.

Bà sợ không đủ tiền cho tôi đi học.

Còn tôi thì sợ, lần sau bà ốm, lại không có tiền cứu chữa.

Tối đó, tôi mơ thấy một dãy số cứ lặp đi lặp lại.

Sáng ra, tôi đắp chăn cho bà, rồi ngủ tiếp — vẫn là dãy số đó.

Sáng thứ Bảy, tôi dậy nấu ăn, dự định sau đi bán rau đưa bà đi tái khám.

đạp xe ngang qua tiệm bán vé số, tôi bỗng dừng lại.

“Bà ơi, tụi mua vé số đi.”

“Bày đặt… mà trúng nổi. tiền đó mua sách vở có ích hơn.”

“Chỉ một tờ thôi mà bà, con chỉ mua dãy số hôm qua con mơ thấy ấy.”

Tôi năn nỉ, dỗ dành.

Cuối cùng bà cũng đồng ý.

Chúng tôi bước vào, bà và tôi — một bà già, một đứa nhỏ, đứng trước quầy mua vé số.

Cô chủ quán cười tươi rói:

“Chúc bà cháu trúng năm trăm nhé!”

Bà cười khẽ:

“Năm trăm đâu dễ trúng thế.”

Tôi biết có trúng không.

Nhưng vẫn cẩn thận cất tấm vé số kỹ lưỡng, không để bẩn, không để mất.

Chúng tôi bán rau xong, đưa bà đi tái khám.

sĩ :

“Bà cụ hồi phục rất tốt. Sau này hạn chế việc nặng, cần nghỉ ngơi và ăn uống đầy đủ. Nếu được, nên dùng sữa dinh dưỡng cho người già.”

Vừa ra khỏi viện, bà đã lẩm bẩm:

“Có cơm ăn là mừng rồi, uống sữa gì mà phí của.”

Tôi không nói mua, cũng không nói không mua.

Tôi tính cả rồi.

trồng nhiều rau, tận dụng từng góc sân trồng hành, hẹ.

Sáng dậy sớm đi bán rồi mới đi học.

Cố gắng mười nửa tháng, gom đủ tiền mua cho bà một hộp sữa.

Trứng gà từ nay không bán — để lại cho bà ăn.

Về đến nhà, tôi nói với bà như vậy.

Bà im lặng một hồi lâu.

Rồi đặt sổ tiết và tiền mặt vào tay tôi:

“Từ giờ… nhà này giao cho cháu.”

“Mai mốt rảnh, ra hàng rút tiền. Nhỡ bà có mệnh hệ gì… cháu cũng không trắng tay.”

Tôi ôm chầm bà:

“Bà sống lâu trăm tuổi mà.”

Phải sống lâu trăm tuổi mới được.

Bởi vì — con cháu bà có bạc tình.

Nhưng cháu gái này, không giờ rời bà nửa bước.

….

3

Chúng tôi nào có ngờ dãy số đó thật sự trúng thưởng.

Tuy tôi đã âm thầm cầu nguyện không biết lần, cũng nhìn tấm vé số đó không biết lần, nhưng mà… năm trăm cơ mà…

Tôi và bà phải bán rau, phải dậy buổi sáng sớm mới kiếm được chừng ấy tiền, tôi tính sơ sơ — không ăn không uống thì cũng phải trăm năm.

Hôm đó, tôi và bà lại đi bán rau, vừa đến nơi đã thấy ngay băng rôn trước tiệm vé số: “Chúc mừng cửa hàng phát hành vé trúng giải năm trăm !”

Tôi vội nhảy phắt khỏi xe ba bánh, chạy thẳng tới hỏi cô chủ tiệm số mấy trúng.

Cô ấy còn kích động hơn tôi, nắm chặt tay tôi reo lên:

“Bé con, bé con, vé số của bà cháu trúng rồi đó!”

“Năm trăm ! Năm trăm đó!”

Đầu óc tôi ù đi, như có tiếng ong ong không dứt.

Tôi bước loạng choạng về phía bà, nước mắt cứ thế thi nhau tuôn xuống.

“Nhóc con, cháu sao vậy?” — bà hốt hoảng hỏi, đầy vẻ lo lắng.

Tôi ôm chặt bà, khóc mà báo tin:

“Bà ơi, trúng rồi… giải đặc biệt đó bà!”

Bà khựng lại, tưởng như không tin nổi:

“Trúng thật sao?”

Tôi gật đầu lia lịa.

Bà cười bật thành tiếng:

“Tốt, tốt lắm! Vậy là nhóc con của bà cuối cùng cũng có yên tâm học hành rồi.”

Tôi nói:

“Bà cũng có ăn món gì thích.”

Chúng tôi gần như nói cùng lúc.

Trong khoảnh khắc đầu tiên đó, người nghĩ đến — đều là nhau.

Hôm ấy đi bán rau, tôi với bà cứ ngơ ngẩn cả buổi, mấy lần còn cân sai, tính tiền nhầm, trả thiếu cũng có, thừa cũng có.

Bán xong rau, về tới nhà, bà cháu lại bắt đầu suy nghĩ cách lên tỉnh đổi vé số.

“Nhóc con, chỉ có bà với cháu lên tỉnh, cháu có sợ không?”

Tôi gật đầu, rồi lại lắc đầu.

Sợ thì có chứ, vì đây là lần đầu tôi đến tỉnh thành.

“Để bà nghĩ kỹ đã, xem phải đi thế nào mới lên được tỉnh.”

“Cha cháu… dựa vào không nổi.”

Bà còn dắt tôi lên thị trấn, vào hàng hỏi nhân viên: trẻ 13 tuổi có được sổ tiết thẻ hàng không?

“Bà ơi, trẻ 13 tuổi có mở sổ tiết , nhưng phải có người giám hộ đi cùng, mang theo sổ hộ khẩu, chứng minh nhân dân… Sổ tiết và thẻ thì chỉ dùng để – rút tiền thôi ạ.”

Tôi và bà nghe hiểu hết.

Bà lại hỏi:

“Nếu một khoản vài trăm thì hàng có đi cùng để tiền không?”

“Dạ được ạ!”

Thế là hôm đi tỉnh, bà cháu được hàng trên thị trấn cho quá giang xe.

Các cô chú nhân viên nhiệt tình lắm, đi cùng suốt mà không can thiệp hỏi han quá đà gì cả.

Lúc điền thông tin, là bà đeo kính lão, cặm cụi viết từng nét một.

đổi vé số, nhân viên hỏi bà có muốn quyên góp từ thiện không, bà lắc đầu từ chối.

Năm trăm sau thuế còn lại bốn trăm , được chuyển vào thẻ hàng của bà.

Về lại thị trấn, bà lập tức chuyển hết sang sổ tiết đứng tên tôi, chọn tiền không kỳ hạn.

Nhân viên cứ khuyên nên chọn kỳ hạn, vì lãi cao hơn.

không kỳ hạn thì lãi thấp, chỉ được đỉnh thôi.

Nhưng với chúng tôi, đỉnh đó đã là nhiều lắm rồi.

Đài truyền hình cũng tìm đến phỏng vấn, ban đầu bà muốn từ chối, nhưng sau đó lại đồng ý.

Bà nói: Bà góa chồng từ còn trẻ, một nuôi bảy đứa con trưởng thành, nuôi tôi là vì hồi nhỏ tôi ốm đau bệnh tật, sĩ không nuôi nổi, cha tôi cũng không cần , nên bà mới đưa tôi về quê chăm sóc. năm qua, bà với tôi nương tựa vào nhau mà sống.

Rồi bà nói , lần bà ốm nặng không có trong đám con đến thăm một lần. năm cũng chưa từng bà đồng tiền dưỡng già, lễ Tết cũng có một món quà. Họ còn oán bà vì đã nuôi tôi.

Bà :

“Cả đời này, chuyện đúng đắn nhất bà từng — là nuôi cháu gái này.”

Nhưng thật ra… bà đã nói dối.

Tôi hồi bé không phải ốm đau bệnh tật gì.

Mà là cha tôi muốn sinh con trai, nên mới không cần tôi.

Họ vốn định bán tôi đi, là bà không đành lòng, mới ôm tôi về quê nuôi.

Tôi sớm đã nghe loáng thoáng từ mấy cô mấy mấy dì.

còn nhỏ, tôi đã từng buồn, từng khóc, từng hỏi “vì sao”.

Nhưng tôi có bà.

Bà cho tôi tất cả, chưa từng để tôi thiếu tình thương.

Người ta nói, chỉ cần có tình yêu — là có nuôi máu thịt.

Dù đất có cằn cỗi, cũng có nở hoa.

Tôi chính là đóa hoa bà tôi nuôi .

Vẫn đang khỏe mạnh — từng một mà lên.